میتوان گفت که در این دوره محال است کسی با سماور آشنایی نداشته باشد و یا نام این وسیله را نشنیده باشد. همانطور که میدانید سماور وسیلهای است که با آن نوشیدنی مورد علاقۀ مردم ایران و برخی از کشورهای دیگر، چای، تهیه میشود.در این مقاله شما با انواع سماور برنجی در ایران آشنا خواهید شد با ما همراه باشید.همچنین برای خرید سماور برنجی میتوانید به صفحه محصولات شیک و هنر مراجعه و خرید خود را انجام دهید.
تاریخچۀ پیدایش سماور
تاریخچۀ چای به مغولستان برمیگردد. گفته میشود که در قرن هفدهم چای از مغولستان غربی به کشور روسیه وارد شده است. پس از آن صنعتگران روسیه برای دم آوردن یا به عمل آوردن چای شروع به ساخت ابزاری کردند تا بتوان چای را بهراحتی تهیه کرد و در نهایت در قرن هجدهم سماور، اختراع شد. در ابتدا چای فقط نوشیدنی اعیان و اشراف بود و گاهی از آن بهعنوان دارو استفاده میکردند.
با ساخت سماورهای اولیه در کشور روسیه، فروش سماور و استفاده از چای بهسرعت در این کشور رواج پیدا کرد. پس از آن سمارهای مختلفی با جنسهایی همچون کوپرونیکل، مس، برنج و گاهی نقره تولید میشد. نوع ساخت سماور و عمل آوردن چای موجب شد تا مردم سراسر دنیا به این وسیله و نوشیدنی، علاقه پیدا کنند. با گذشت زمان، دیگر از سماور تنها بهعنوان ابزاری تزیینی و دکوری در منازل استفاده نمیشد و نوشیدن و تعارف چای نه فقط برای استفاده از آن بهعنوان دارو، بلکه کمکم بهعنوان مهماننوازی و معاشرت نیز معنا یافت.
روسها در نمایشگاههای بینالمللی شرکت میکردند و سماور را بهعنوان ابزاری جدید به جهانیان معرفی میکردند. اولین سماور در شهر «تولا» از کشور روسیه در سال1820 ساخته شد و در سال 1900 این شهر به مرکز تولید سماور در کشور روسیه، تبدیل شد. با تولیدات گستردۀ سماور و شرکت در نمایشگاههای بینالمللی، گاهی کارخانههای سازنده یا صنعتگران، از سوی دولت نشان یا مدالی دریافت میکردند که این مدالها را در سماورهای خود حک میکردند و سماورها با نشان مخصوص تولید میشدند.
گفته میشود که سماور در زمان نوۀ نادر شاه افشار، شاهرخ، به ایران وارد شد و تا زمان امیرکبیر، تنها راه خرید و بهدست آوردن سماور، وارادات بوده است تا اینکه در زمانی که امیرکبیر صدراعظم کشور بودند، صنعتگران را تشویق به تولید سماور میکرده است تا بهجای وارد کردن این وسیله، ایران بهصورت خودکفا، سماور مورد نیاز خود را بسازد. سماور با این عنوان در ایران و سایر کشورهای جهان استفاده میشود و معنی لغوی آن به زبان روسی «خودجوش» است. این وسیله مخزنی برای نگهداری آب و جایگاهی برای آتش یا آتشدان دارد تا آب با استفاده از حرارت تولید شده در قسمت آتشدان، به جوش بیاید. سپس آب جوش در تهیۀ چای و دم کشیدن آن روی سماور استفاده میشود. در طول زمان، از ابتدای تولید سماور، تغییرات زیادی در این دو قسمت ایجاد شده است تا استفاده از آن برای مردم راحتتر شود.
سماور از چه فلزاتی تهیه میشود؟
استفاده از آلیاژ برنج در ساخت سماور بسیار مرسوم است. آلیاژ برنج، ترکیبی از دو فلز مس و روی است. علاوه بر شفافیت و دوام بالا، این آلیاژ برای ساخت ابزار و لوازمی مانند سماور و سایر لوازم منزل استفاده میشود. یکی مزایای استفاده از آلیاژ برنج در تهیۀ ظروف این است که از بروز بیماریها جلوگیری کرده و یا به درمان آنها کمک میکند. از دیگر موادی که با آن میتوان به ساخت سماور میشود به مس، نقره، استیل و نیکل اشاره کرد. سماورها میتوانند هم بهصورت ساده و هم با قلمزنی و کار بیشتر برای استفاده بهعنوان ظروف تزیینی، در کارخانهها و کارگاههای خانگی تولید شوند.
بدیهی است که جنس سماور در قیمت نهایی آن تاثیر ویژهای دارد. برای مثال سماورهای تولید شده از تقره باید به سفارش مشتری ساخته شوند و در تولید انبوه قرار نمیگیرند، چرا که قیمت بسیار بالایی خواهند داشت.
همچنین برخی دیگر از سماورهایی که از حالت ساده خارج میشوند، نیز اغلب با سفارش قبلی تهیه میشوند. بیشتر سماورهای ساده و با قیمت مناسب هستند که به تولید انبوه میرسند.
انواع سماور در کشور ایران
در کشور ایران میتوان شهر بروجرد را بهعنوان قطب تولید کنندۀ سماور دانست. زمان های قدیم قسمت آتشدان سماورها بیشتر با استفاده از ذغال یا نفت کار میکرد اما با گذشت زمان استفاده از سماورهای گازی یا برقی جای انواع قبلی را گرفتند. در دنیای امروز همهچیز بهسمت راحتی بیشتر در استفاده از لوازم پیش میرود، بنابراین سماورهای ذغالی و نفتی تقریبا بدون استفاده ماندهاند و یا جنبۀ تزیینی و دکوری پیدا کردهاند. بهترین جنس برای تولید سماور، سماور برنجی است. انواع سماور برنجی در ایران تولید میشوند که هر یک طرح، مدل و کاربرد خود را دارند. درست است که سماورهای قدیمی زغالی و نفتی دیگر در زندگی روزمرۀ مردم ایران مورد استفاده قرار نمیگیرند، اما برخی از این سماورها با استفاده از هنر قلمزنی و فیروزهکوبی و سایر هنرهای دستی جلوههای بسیار زیبایی داشته و استفاده از آنها برای دکور منزل و سایر مکانها را توجیه میکند.
انواع سماور برنجی در ایران با توجه به نیاز و تقاضا در بازار و همچنین بهصورت سفارشی تولید میشود. حتی گاهی برخی از مردم تمایل به استفاده از ظروف بهصورت قدیمی داشته که یادآور لحظات و خاطرات شیرین ایام قدیم است؛ پس سفارشهای جدید برای تولید سماور برنجی ذغالی یا نفتی نیز زیاد دور از تصور نیست. با تغییراتی که در زمینۀ سماورسازی رخ داده است، علاوه بر نمای بیرونی و جنسهای متفاوت سماور، قدرت انتخاب خوبی برای خرید انواع سماور برنجی با کارکرد آتشدان و ابعاد مختلف نیز وجود دارد.
از انواع سماور برنجی میتوان به این مورد نیز اشاره داشت که گاهی ممکن است سماور از جنس برنج ساخته نشده باشد و تنها روکش آن از آلیاژ برنج باشد. در این صورت سماور برنج اصل نخواهد بود و برای تشخیص سماور برنجی از سماور با روکش برنجی راههای متعددی وجود دارد و بهترین راه این است که جهت خرید انواع سماور برنجی بهتر است به مغازهها و مراکز معتبر مراجعه کرده و خرید خود را آنجا انجام دهید.
معایب سماور برنجی
از معایب سماور برنجی میتوان به این مورد اشاره کرد که این نوع سماور بهعلت جنس برنجی دارای وزن سنگینی بوده و شاید تمیز کردن و برق انداختن آن کمی مشکل باشد، که ممکن است برخی را از خرید انواع سماور برنجی منصرف کند، اما همانطور که پیشتر بیان شد، داشتن سماور برنجی و استفاده از آن برای تهیۀ چای مزایای فراوان دیگری دارد که میتواند نسبت به تنها عیب آن برتری داشته باشد.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.